Axit acrylic là một hợp chất hữu cơ quan trọng trong ngành công nghiệp và hóa học. Nó được sản xuất chủ yếu thông qua quá trình oxy hóa propen hoặc propilen và được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất sơn, keo, chất tẩy rửa và thuốc nhuộm. Không chỉ có vậy, axit acrylic còn được sử dụng trong lĩnh vực y học như là chất chống co thắt cơ, trị liệu cho bệnh loét dạ dày và đại tràng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng axit acrylic có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe nếu tiếp xúc với nồng độ cao. Mặc dù axit acrylic là một hợp chất hóa học có tính axit mạnh. Nhưng đáng chú ý là nó không phản ứng với một số loại hợp chất và vật liệu khác. Vậy Axit acrylic là gì? Công thức hóa học của Axit acrylic? Phản ứng đặc trưng của Axit acrylic? Axit acrylic không tham gia phản ứng với những chất nào? Điều chế Axit acrylic? Ứng dụng của Axit acrylic trong đời sống? Hãy cùng ReviewEdu tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Axit acrylic là gì?
Axit acrylic còn được gọi là prop-2-enoic acid theo IUPAC. Là một hợp chất hóa học có công thức hóa học là CH2=CHCOOH và thuộc loại axit cacboxylic không no. Nó là một loại axit bão hòa không màu; có mùi hăng hoặc chua đặc trưng; có khả năng hút ẩm cao; dễ cháy; tan trong nước và các dung môi hữu cơ. Axit acrylic đóng một vai trò quan trọng trong sản xuất nhựa acrylic và các polymer tương tự.
Ngoài ra, nó còn được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp để sản xuất các sản phẩm như sơn, keo, chất làm đặc, thuốc nhuộm và thuốc trừ sâu. Axit acrylic cũng được áp dụng trong sản xuất các sản phẩm tiêu dùng như băng dính, nước rửa tay và mỹ phẩm.
Công thức hóa học của Axit acrylic
Axit acrylic có công thức hóa học là C3H4O2 (CH2=CH-COOH). Được tạo ra từ quá trình oxy hóa propylen hoặc propen.
Công thức này cho biết rằng phân tử axit acrylic bao gồm một nhóm chức carboxyl (COOH) và một nhóm chức vinyl (CH2=CH-), với một liên kết đôi giữa hai nguyên tử cacbon trong nhóm chức vinyl. Điều này làm cho axit acrylic trở thành một hợp chất hữu cơ đặc biệt; có tính chất vật lý và hóa học riêng biệt.
Phản ứng đặc trưng của Axit acrylic
Axit acrylic có tính axit tương tự như axit cacboxylic và có khả năng tạo este với alcohol. Khi axit acrylic tác dụng với một alcohol, sẽ tạo thành một este được gọi là acrylat (hoặc propionat) và muối của axit acrylic. Các loại alkyl este phổ biến nhất của axit acrylic bao gồm methyl, butyl, etyl, và 2-ethylhexyl acrylat.
Axit acrylic và các este của nó có thể kết hợp với nhau hoặc với các monome khác. Như Acrylamide, Acrylonitrile, hợp chất vinyl, stiren và butadien để tạo thành đồng phân hoặc đồng trùng hợp. Các sản phẩm polymer hình thành từ quá trình này được sử dụng để sản xuất nhựa, sơn phủ, chất kết dính, chất đàn hồi và các loại sơn màu và sơn sàn khác.
Một số phương trình phản ứng
- CH2 = CH – COOH + H2 → CH3 – CH2 – COOH
- CH2 = CH – COOH + Br2 → CH2Br – CHBr – COOH
- 2CH2 = CH – COOH + 2Na → 2CH2 = CH – COONa + H2
- CH2 = CH – COOH + NaOH → CH2 = CH – COONa + H2O
- 2CH2 = CH – COOH + Na2CO3 → 2CH2 = CH – COONa + H2O + CO2
- CH2 = CH – COOH + C2H5OH → CH2 = CH – COOC2H5 + H2O
Axit acrylic không tham gia phản ứng với những chất nào?
Axit acrylic là một chất hữu cơ có khả năng phản ứng với nhiều loại chất hóa học khác nhau. Tuy nhiên, có một số chất mà axit acrylic không phản ứng được, trong đó bao gồm:
- Acetic anhydride: Axit acrylic và Acetic anhydride không thể phản ứng với nhau bởi vì Acetic anhydride đã bị kiềm hóa, không còn là một chất acid mạnh.
- Phenol: Tương tự như trường hợp của Acetic anhydride, axit acrylic và phenol không thể phản ứng với nhau vì phenol cũng đã bị kiềm hóa.
- Các chất có tính chất kiềm yếu: Axit acrylic không phản ứng với các chất có tính chất kiềm yếu như bicarbonate, carbonate, amoni và các muối của chúng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sự hiện diện của một số chất khác có thể ức chế hoặc làm chậm quá trình phản ứng của axit acrylic, nhưng chúng không phải là những chất mà axit acrylic không thể phản ứng với chúng.
Điều chế Axit acrylic
Trong phòng thí nghiệm
Tại phòng thí nghiệm, chúng ta có thể tổng hợp axit acrylic (CH2=CH-COOH) bằng cách tiến hành phản ứng trực tiếp giữa khí etylen (ethene) và khí cacbonic (CO2) dưới sự hiện diện của xúc tác.
Công thức của phản ứng là C2H4 + CO2 → CH2=CH-COOH.
Trong công nghiệp
Trong ngành công nghiệp, axit acrylic được tạo ra bằng phương pháp điều chế cộng hưởng. Theo phương pháp này, anhydrid acetic được chuyển đổi thành axit acrylic bằng cách cho phản ứng với khí cacbonic (CO2) trong môi trường kiềm.
Phản ứng được biểu diễn bằng công thức: (CH3CO)2O + CO2 + H2O → 2CH2=CH-COOH. Phương pháp này có hiệu suất cao và cho chất lượng axit acrylic tốt, do đó được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp.
Ứng dụng của Axit acrylic trong đời sống
Axit acrylic là một hợp chất hóa học phổ biến được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp và hóa chất. Với công thức hóa học C3H4O2, nó được xem là một axit cacboxylic bão hòa không no có tính chất hút ẩm cao, dễ bay hơi và dễ cháy. Axit acrylic thường được sản xuất thông qua quá trình oxy hóa chất hữu cơ và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Trong lĩnh vực sản xuất nhựa, axit acrylic đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất các loại nhựa acrylic. Những loại nhựa này được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp, bao gồm sản xuất màng bảo vệ, vật liệu cách nhiệt, các sản phẩm quảng cáo và bề mặt kính. Ngoài ra, axit acrylic cũng được sử dụng trong sản xuất các sản phẩm nhựa ABS (Acrylonitrile Butadiene Styrene) và nhiều loại nhựa khác.
Axit acrylic trong lĩnh vực hóa chất xây dựng
Axit acrylic có ứng dụng không chỉ trong sản xuất nhựa. Mà còn trong các lĩnh vực khác như sản xuất sơn, keo và mực in. Trong lĩnh vực sản xuất sơn, axit acrylic được sử dụng như một chất phân tán để tăng độ nhớt của sơn và được áp dụng rộng rãi trong các loại sơn. Như sơn nước, sơn dầu, sơn mài và sơn dạ quang. Nó được sử dụng phổ biến trong các ngành xây dựng, nội thất và các ngành công nghiệp khác.
Axit acrylic còn được sử dụng trong sản xuất keo. Bao gồm cả keo acrylic, keo trắng và keo dán nhanh. Keo acrylic được sử dụng để dán gỗ, ván ép và các sản phẩm gỗ khác. Ngoài ra, axit acrylic còn được sử dụng để sản xuất keo dính giấy, keo dán da và keo dán bìa.
Cuối cùng, axit acrylic còn được sử dụng để sản xuất mực in. Bao gồm mực in acrylic, mực in nước, mực in dầu và các sản phẩm mực in khác. Mực in acrylic được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp in ấn và quảng cáo. Nhờ tính chất đặc biệt và các ứng dụng đa dạng. Axit acrylic đã trở thành một thành phần quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp và hóa chất hiện nay.
Axit acrylic trong lĩnh vực y học
Axit acrylic được áp dụng trong lĩnh vực y học như một chất chống co thắt cơ hay còn gọi là chất làm giãn cơ. Nó có thể làm giảm đau và giảm co thắt cơ trong các trường hợp bệnh lý. Như viêm ruột, viêm thực quản, đại tràng co thắt và bệnh phì đại tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, việc sử dụng axit acrylic trong y học cần được giám sát bởi các chuyên gia y tế. Axit acrylic có nồng độ cao có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, khó thở và rối loạn thần kinh. Do đó, các chuyên gia y tế cần đánh giá kỹ lưỡng các rủi ro và lợi ích trước khi quyết định sử dụng axit acrylic cho bệnh nhân.
Ngoài lĩnh vực y học, axit acrylic còn được ứng dụng trong công nghiệp hóa chất, sản xuất sơn, keo, chất tẩy rửa và thuốc nhuộm. Tuy nhiên, việc sử dụng axit acrylic trong các ứng dụng này cũng có thể gây ra các ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe và môi trường. Nếu không được thực hiện đúng cách và đảm bảo an toàn. Cần chú ý đến các rủi ro liên quan đến nồng độ cao của axit acrylic. Sự tiếp xúc với nó qua da, mắt hoặc hít phải. Có thể gây ra ảnh hưởng xấu tới sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, các công ty sản xuất cần đảm bảo các biện pháp an toàn và quy trình sản xuất đúng cách. Để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe và môi trường.
Tuy nhiên, việc tiếp xúc với axit acrylic cũng có thể gây nguy hại cho sức khỏe con người. Đặc biệt là đối với những công nhân trong ngành công nghiệp sản xuất axit acrylic. Việc tiếp xúc lâu dài với axit acrylic có thể gây kích ứng cho da, mắt và đường hô hấp. Trong những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến ung thư.
Kết luận
Qua bài viết trên, các bạn có thể nắm bắt được axit acrylic không tham gia phản ứng với những chất hay hợp chất nào. Bên cạnh đó Axit acrylic là một hợp chất hữu cơ quan trọng trong ngành công nghiệp hóa chất. Được sử dụng phổ biến để sản xuất nhựa acrylic, sơn, keo và các sản phẩm liên quan khác. Công thức hóa học của axit acrylic là C3H4O2. Nó có tính chất hóa học đặc biệt khi tác động với các chất khác như ancol, amin và chất oxy hóa.
Vì vậy, việc sử dụng axit acrylic trong công nghiệp cần tuân thủ các biện pháp an toàn và bảo vệ sức khỏe. Các công ty sản xuất và sử dụng axit acrylic cần tuân thủ các quy định an toàn lao động; đảm bảo công nhân được đào tạo và trang bị đầy đủ trang thiết bị bảo hộ; để đảm bảo sự an toàn trong quá trình làm việc.
Xem thêm
Học ngành Kinh tế ra trường làm gì? Những công việc có thể làm sau khi tốt nghiệp ngành Kinh tế
Ngành Luật là gì? Học Luật ra làm gì? Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp ngành Luật
Học công nghệ thông tin ra làm gì? Mức lương của ngành CNTT sau khi tốt nghiệp là bao nhiêu?
Ngành Marketing là gì? Học Marketing ra trường làm gì? Những trường đào tạo ngành Marketing tốt nhất
Học ngôn ngữ Anh ra làm gì? Học ở đâu và ra trường có dễ xin việc không?
Làm sale là làm gì? Nhân viên sale làm những gì? Những công việc có thể làm sau khi tốt nghiệp
