Nhà Nguyễn là triều đại cuối cùng trong lịch sử phong kiến kéo dài hàng nghìn năm của Việt Nam. Đây cũng là triều đại gây ra nhiều tranh cãi vì đã để đất nước rơi vào tay thực dân Pháp, khiến nhân dân đói khổ lầm than. Tuy nhiên, vương triều này cũng có một số đóng góp nhất định cho dân tộc. Vậy vị vua đầu tiên của triều Nguyễn là ai? Nhà Nguyễn được thành lập vào năm nào và có lịch sử trị vì như thế nào? Hãy cùng Reviewedu khám phá điều đó trong bài viết dưới đây nhé!
Sơ lược về Việt Nam dưới thời nhà Nguyễn
Sau cái chết của vua Quang Trung, triều đại Tây Sơn dần trở nên suy yếu. Lợi dụng tình thế đó, nhà Nguyễn đã huy động lực lượng nhằm lật đổ nhà Tây Sơn. Năm 1802, chính quyền Tây Sơn bị lật đổ hoàn toàn và được thay thế bởi nhà Nguyễn. Vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn lên ngôi năm 1802. Lấy quốc hiệu là Nam Việt. Trong khoảng thời gian từ 1804 đến 1839, vua Nguyễn đổi quốc hiệu thành Việt Nam. Năm 1839, vua Minh Mạng đổi tên đất nước thành Đại Nam với ý nghĩa “nước Nam rộng lớn”. Quốc hiệu này tồn tại đến năm 1945 và đổi thành Đế quốc Việt Nam dưới thời Bảo Đại.
Vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn là ai?
Nguyễn Ánh hay Nguyễn Phúc Ánh chính là vị vua đầu tiên của triều đại nhà Nguyễn. Ông chính là cháu nội của chúa Nguyễn Phúc Khoát. Vị chúa Nguyễn áp cuối thuộc Đàng Trong. Năm 1877, gia tộc chúa Nguyễn bị nhà Tây Sơn truy sát. Nguyễn Ánh đã lẩn trốn suốt 25 và cầu cứu ngoại bang là quân Pháp và quân Thanh tuyên chiến với quân đội nhà Tây Sơn. Sau cái chết bí ẩn của vua Quang Trung, Nguyễn Ánh với sự giúp đỡ từ hai đội quân ngoại bang đã thành công lật đổ nhà Tây Sơn. Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế, trở thành vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn. Ông lấy niên hiệu là Gia Long, đặt kinh đô tại Phú Xuân (Huế) và đặt quốc hiệu là Nam Việt.
Dưới triều Nguyễn, mọi quyền hành đều nằm trong tay vua. Gia Long đã đặt ra lệ “Tứ bất” không tể tướng, không trạng nguyên. Đông cung không lập thái tử và chính cung không lập hoàng hậu. Tuy nhiên vua Bảo Đại đã phá lệ và phong cho vợ mình làm Nam Phương Hoàng hậu. Triều Nguyễn chứng kiến nhiều thăng trầm của lịch sử. Trong đó có cuộc xâm lược của người Pháp vào giữa thế kỷ 19. Vương triều nhà Nguyễn có 13 đời vua, trong đó 4 đời vua đầu nắm toàn bộ quyền quản lý đất nước. 9 đời còn lại quản lý đất nước dưới sự giám sát của thực dân pháp.
Nhà Nguyễn và quá trình trị vì nước ta
Từ năm 1802 đến 1884, các vua nhà Nguyễn nắm giữ mọi quyền hành trong tay. Tình hình đất nước lúc này vô cùng bất ổn. Vua không nhận được sự ủng hộ của dân chúng. Trong 60 năm trị vì có đến hơn 400 cuộc nổi dậy của người dân nhằm chống lại của triều đình. Vua Gia Long đưa ra chính sách thuế đinh nặng đến vô lý. Vua Minh Mạng lại tranh giành lãnh thổ với Campuchia khiến ngân khố cạn kiệt. Đến thời vua Tự Đức thì đất nước yếu kém về mọi mặt. Chính sách đối ngoại của bốn đời vua đầu tiên vô cùng lạc hậu. Không chịu tiếp nhận giao thương với thương lai nước ngoài, bế quan tỏa cảng. Lúc này, đất nước đã vô cùng đốn mạt và bị thực dân phương tây dòm ngó.
Từ năm 1884 đến 1945 trải qua 9 đời vua, nước ta đã hoàn toàn bị thực dân Pháp đô hộ. Tháng 8 năm 1858, quân Pháp tấn công vào cảng Đà Nẵng và chiếm lấy Gia Định. Năm 1867, Pháp chiếm hoàn toàn Nam Kỳ và củng cố vị trí của chúng tại đây. Đến năm 1884, nhà Nguyễn chính thức trở thành chính quyền bù nhìn và mất quyền cai trị trên toàn lãnh thổ Việt Nam vào tay Pháp. Giai đoạn này kéo dài đến năm 1945 khi Bảo Đại thoái vị và chính quyền cách mạng vào tiếp quản kinh thành Huế. Trong 13 đời vua do Pháp lập nên, vẫn có những vị vua được lòng dân chúng và có tư tưởng cách mạng tiến bộ như vua Duy Tân, Thành Thái và Hàm Nghi.
Lời kết
Nhà Nguyễn là triều đại gây ra rất nhiều tranh cãi trong lịch sử Việt Nam bởi những đóng góp họ mang lại không thể bù đắp được cho những sai lầm họ đã gây ra. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp quý bạn đọc giả đáp được thắc mắc về ai là vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn. Hãy ghé thăm Reviewedu để khám phá thêm về lịch sử nhé!
Xem thêm:
Châu Mỹ ở đâu? Ai là người đầu tiên tìm ra Châu Mỹ? Lịch sử hình thành và phát triển
Ấn Độ ở đâu? Ai là người tìm ra Ấn Độ? Những điều thú vị về đất nước này?
Ai đã phát minh ra bài tập về nhà? Liệu nó có thực sự cần thiết?
Liệu bạn có bất ngờ khi phát hiện ra ai là người đã phát minh ra trường học?
Ai là người đã phát minh ra bóng đèn điện thắp sáng cả thế giới