Sau đây tổng hợp những kiến thức Vật lý cần chú ý trong kỳ thi THPT Quốc gia, cấu trúc đề thi năm 2023, bí quyết ôn thi vật lý THPT quốc gia để các bạn có một kỳ thi thật thành công. Hãy cùng Reviewedu khám phá những thông tin dưới đây.
Những kiến thức Vật lý cần chú ý trong kỳ thi THPT Quốc gia
Sóng cơ, sóng điện từ và quang lý
Khái niệm
- Sóng cơ là những dao động của chất liệu. Ví dụ như sóng âm trong không khí hay sóng nước trên mặt hồ.
- Sóng điện từ là những dao động của trường điện và trường từ. Ví dụ như ánh sáng, sóng vô tuyến, sóng radio.
- Quang lý là lĩnh vực của vật lý nghiên cứu các hiện tượng liên quan đến ánh sáng và các tương tác giữa ánh sáng và vật chất, bao gồm cả hiện tượng quang điện và hiện tượng Compton.
Đặc điểm của sóng cơ, sóng điện tử và quang lý
Sóng cơ, sóng điện từ và quang lý có những đặc tính khác nhau. Sau đây là một số đặc tính của mỗi loại sóng:
- Sóng cơ: Sóng cơ có thể truyền được trong các chất rắn, chất lỏng và khí. Chúng có thể lệch hướng di chuyển của các hạt vật chất một cách vuông góc so với hướng truyền của sóng. Sóng cơ có thể phản xạ, lệch hướng và giao thoa, và có thể được đo bằng các thước đo như tần số, độ dài sóng và biên độ.
- Sóng điện từ: Sóng điện từ là các dao động của trường điện và trường từ, có thể truyền trong chân không và các chất khác như chất rắn, chất lỏng và khí. Chúng không cần chất truyền để lan truyền, và có thể được mô tả bằng tần số, độ dài sóng và cường độ. Sóng điện từ có thể phản xạ, lệch hướng, giao thoa và tương tác với vật chất.
- Quang lý: Quang lý là lĩnh vực của vật lý nghiên cứu các hiện tượng liên quan đến ánh sáng và các tương tác giữa ánh sáng và vật chất. Các hiện tượng quang lý bao gồm sự phát xạ, sự hấp thụ và sự phát quang của vật chất. Ánh sáng có tính chất sóng và hạt, và có thể được mô tả bằng tần số, độ dài sóng và năng lượng. Quang lý còn nghiên cứu các hiện tượng như hiện tượng quang điện và hiện tượng Compton, trong đó ánh sáng tương tác với các hạt vật chất như điện tử và gây ra các hiện tượng đặc biệt.
Đơn vị, thứ nguyên và tính hợp lý của kết quả
Khái niệm
- Đơn vị đo lường là một đơn vị được sử dụng để đo lường một đại lượng vật lý nhất định. Ví dụ như độ dài, khối lượng, thời gian, nhiệt độ, áp suất, cường độ dòng điện, tần số,…. Việc sử dụng đơn vị đo lường giúp cho các kết quả đo lường trở nên chính xác và có tính đồng nhất.
- Thứ nguyên của một đại lượng là quy luật nêu lên sự phụ thuộc của đơn vị đo đại lượng đó vào các đơn vị cơ bản
- Tính hợp lý của kết quả đo lường có nghĩa là kết quả đó phản ánh chính xác giá trị của đại lượng được đo và được xác định với độ tin cậy cao
Tính chất
- Đơn vị đo lường bao gồm các đơn vị cơ bản, đơn vị dẫn xuất, đơn vị hợp pháp. Trong các đơn vị đo có một số đơn vị mà độ lớn được chọn độc lập với những đơn vị khác, đó là những đơn vị cơ bản như: mét, giây, kilogam…. Hệ thống đơn vị đo lường chính xác và được sử dụng phổ biến nhất là hệ thống đo lường quốc tế hay còn được gọi là hệ thống đo lường SI.
- Thứ nguyên của một đại lượng X được biểu diễn dưới dạng [X]. [X] có thể được biểu diễn bằng một đơn thức lập bởi tích của các thứ nguyên cơ bản với số mũ nào đó. Các số mũ này có thể dương hay âm. Cách biểu diễn này được gọi là công thức thứ nguyên.
Các câu hỏi về đồ thị và mạch sơ đồ điện
Một số câu hỏi dưới đây, các bạn có thể tham khảo để ôn lại kiến thức về đồ thị và mạch sơ đồ điện:
- Đồ thị là gì và tại sao nó được sử dụng trong kỹ thuật điện?
- Các thành phần cơ bản của một mạch sơ đồ điện bao gồm gì?
- Các quy tắc phân tích mạch sơ đồ điện bao gồm gì?
- Làm thế nào để vẽ và đọc một đồ thị điện?
- Các loại đồ thị điện phổ biến nhất là gì và chúng được sử dụng như thế nào?
- Làm thế nào để tính toán các thông số của mạch sơ đồ điện từ đồ thị?
- Các ứng dụng của đồ thị và mạch sơ đồ điện trong kỹ thuật điện là gì và tại sao chúng lại quan trọng?
Các hiện tượng Vật lý ứng dụng trong cuộc sống
Vật lý là một lĩnh vực khoa học nghiên cứu về các hiện tượng và tương tác của vật chất và năng lượng trong vũ trụ. Các ứng dụng của vật lý trong cuộc sống rất đa dạng và phổ biến, bao gồm:
- Điện và điện tử: Điện và điện tử được sử dụng để cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại di động, đèn LED, máy ảnh, máy quay phim và nhiều thiết bị khác.
- Cơ học: Cơ học là lĩnh vực nghiên cứu về chuyển động của các vật thể và sự tương tác giữa chúng. Các ứng dụng của cơ học bao gồm thiết kế và xây dựng các thiết bị máy móc, xe cộ, máy bay, tàu thủy và nhiều thiết bị khác.
- Năng lượng: Vật lý cung cấp kiến thức về các nguồn năng lượng và cách chúng được tạo ra và sử dụng. Các ứng dụng của năng lượng bao gồm các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và gió, cũng như các nguồn năng lượng không tái tạo như dầu mỏ và than đá. Quang học: Quang học nghiên cứu về các hiện tượng liên quan đến ánh sáng và cách nó tương tác với vật chất. Các ứng dụng của quang học bao gồm thiết kế các thiết bị quang học như kính hiển vi, ống kính máy ảnh, laser, máy quét và nhiều thiết bị khác.
- Vật liệu: Vật liệu là lĩnh vực nghiên cứu về các vật liệu và cách chúng được sử dụng trong các ứng dụng khác nhau. Các ứng dụng của vật liệu bao gồm xây dựng và thiết kế các vật phẩm từ kim loại, nhựa, sợi thủy tinh, gốm sứ và nhiều loại vật liệu khác.
Cấu trúc đề thi THPT Quốc gia môn Vật lý năm 2023
Cấu trúc đề thi THPT năm 2023 môn vật lý tương tự như các năm trước, khoảng 90% chương trình lớp 12, khoảng 10% thuộc kiến thức lớp 11. Vì vậy các bạn không nên bỏ ôn luyện kiến thức lớp 11.
Bài thi môn Vật Lý THPT Quốc gia gồm 40 câu hỏi từ mức độ vận dụng thấp cho đến vận dụng cao. Chi tiết về các dạng kiến thức thí sinh tham khảo qua bảng sau:
Lớp |
Nội dung kiến thức | Loại câu hỏi |
Cấp độ nhận thức |
Tổng |
||||
12 |
LT |
BT | NB | TH | VD |
VDC |
||
Dao động cơ | 4 | 3 | 4 | 1 | 1 | 1 | 7 | |
Sóng cơ | 3 | 3 | 1 | 3 | 1 | 1 | 6 | |
Điện xoay chiều | 4 | 4 | 3 | 2 | 2 | 1 | 8 | |
Dao động và sóng điện từ | 2 | 1 | 2 | 1 | 3 | |||
Sóng ánh sáng | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 4 | ||
Lượng tử ánh sáng | 1 | 3 | 1 | 2 | 1 | 4 | ||
Hạt nhân nguyên tử | 1 | 3 | 2 | 1 | 1 | 4 | ||
11 |
Điện tích – Điện trường | 1 | 1 | 1 | ||||
Dòng điện không đổi | 1 | 1 | 1 | |||||
Cảm ứng điện từ | 1 | 1 | 1 | |||||
Khúc xạ ánh sáng | 1 | 1 | 1 | |||||
Tổng | 20 | 20 | 18 | 12 | 6 | 4 | 40 | |
Tỉ lệ (%) | 50 | 50 | 45 | 30 | 15 | 10 | 100 |
Bí quyết ôn luyện đạt điểm cao môn Vật lý trong kỳ thi THPT Quốc gia
Để ôn luyện và đạt điểm cao trong kỳ thi THPT Quốc gia môn Vật lý, bạn có thể tham khảo một số bí quyết sau:
- Xây dựng kế hoạch học tập: Lập kế hoạch học tập để phân bổ thời gian hợp lý cho các môn học, bao gồm Vật lý. Bạn nên dành nhiều thời gian cho các khái niệm và bài tập khó, tập trung vào các chủ đề quan trọng được liệt kê trong chương trình học.
- Sử dụng tài liệu học tập chất lượng: Sử dụng các tài liệu học tập chất lượng để đảm bảo rằng bạn đang có kiến thức đầy đủ và chính xác. Bạn có thể tham khảo các sách giáo khoa, sách hướng dẫn ôn tập, các bài giảng trực tuyến và các tài liệu học tập khác.
- Thực hành bài tập: Thực hành làm bài tập để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng giải quyết các bài tập. Bạn nên làm các bài tập trong sách giáo khoa và các bài tập mẫu từ các nguồn khác nhau để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng giải quyết các bài tập.
- Tham gia lớp học và các hoạt động ôn luyện: Tham gia lớp học và các hoạt động ôn luyện để có cơ hội học tập và thảo luận với các bạn cùng lớp và giáo viên. Điều này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn các khái niệm và giải đáp các thắc mắc của mình.
- Làm bài kiểm tra mô phỏng kỳ thi THPT Quốc gia: Làm bài kiểm tra mô phỏng kỳ thi THPT Quốc gia để đánh giá khả năng của mình và tìm ra những điểm yếu cần cải thiện. Ngoài ra, làm bài kiểm tra mô phỏng còn giúp bạn quen với cấu trúc của đề thi và tăng cường kỹ năng làm bài trong thời gian giới hạn.
Kết luận
Như vậy thông tin trên có thể cung cấp cho bạn nhằm bổ sung và củng cố kiến thức. Hy vọng bài viết trên đây có thể giúp các bạn ôn thi vật lý thpt quốc gia thành công trong kì thi sắp tới và những thông tin chia sẻ của Reviewedu sẽ mang lại giá trị cho các bạn. Chúc các bạn học tập thật tốt và đạt mục tiêu của mình trong kì thi THPT 2023 nhé!